Βαθύ το αποτύπωμα της πανδημίας στη ψυχολογία των πολιτών

Βαθύ φαίνεται ότι είναι το αποτύπωμα στη ψυχολογία των ανθρώπων λόγω πανδημίας. Ο εγκλεισμός, η καραντίνα και τα όσα συμβαίνουν γύρω από το θέμα του κορωνοϊού έχουν δημιουργήσει σωρεία αρνητικών συναισθημάτων στους πολίτες, οι οποίοι δεν ξέρουν πώς να αντιμετωπίσουν όλα όσα βιώνουν.

«Τα πράγματα είναι χειρότερα αυτήν την περίοδο για όλους μας. Υπάρχουν επιπτώσεις στη ψυχική υγεία και ο κόσμος θέλει στήριξη από τους ειδικούς», παραδέχεται στο ant1.com.cy ο Εκπαιδευτικός/ Σχολικός Ψυχολόγος, Ανδρέας Δημητρίου.

Σύμφωνα με τα λεγόμενα του, στην αρχή ο κόσμος είχε την εντύπωση ότι η πανδημία είναι κάτι που ήρθε και θα φύγει. Τώρα όμως, με τα νέα μέτρα, με το δεύτερο κύμα που έκανε την εμφάνιση του τόσο στην Κύπρο όσο και σε πολλές άλλες χώρες, με τη μετάλλαξη του κορωνοϊού και όλα όσα ακούγονται στα ΜΜΕ, ο κόσμος αντιλαμβάνεται ότι ξεκίνησε να γίνεται κάτι διαχρονικό.

Ο κύριος Δημητρίου εξήγησε ότι η κατάσταση γίνεται ακόμα πιο δύσκολη για όσα άτομα αντιμετώπιζαν ήδη συναισθηματικές δυσκολίες, αφού σε αυτή τη φάση νιώθουν το άγχος, την πίεση, την ένταση ακόμα πιο έντονα.

Συμπεριφορικές και άλλες δυσκολίες φαίνεται ότι αντιμετωπίζουν και τα παιδιά εφόσον δεν έχουν πλέον το συναίσθημα της ρουτίνας τους και της ασφάλειας τους.

Ο εγκλεισμός στο σπίτι, κατά τα λεγόμενα του ειδικού, έχει βγάλει στην επιφάνεια αρνητικές συμπεριφορές των παιδιών, τα οποία αισθάνονται ότι δεν έχουν την ελευθερία τους και δεν μπορούν να εκτονώσουν την ενέργεια τους όπως συνήθιζαν πριν τον κορωνοϊό.

«Ο κόσμος νιώθει περισσότερη ανασφάλεια, για την κοινωνία, για τον κόσμο, για το τι μέλλει γενέσθαι. Το συναίσθημα της αβεβαιότητας υπάρχει έντονα στην ατμόσφαιρα», δήλωσε χαρακτηριστικά ο κύριος Δημητρίου.

Οι περισσότεροι άνθρωποι αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας

Κοινή παραδοχή των ειδικών είναι ότι τα κρούσματα ψυχικής υγείας στους ανθρώπους έχουν αυξηθεί ραγδαία.

«Οι περισσότεροι άνθρωποι αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας, είτε ήπιας είτε σοβαρής μορφής», ανέφερε ο κύριος Δημητρίου.

Όσοι άνθρωποι έχουν αναπτύξει κάποιους μηχανισμούς αντιμετώπισης δύσκολων καταστάσεων φαίνεται ότι βιώνουν αυτήν την παγκόσμια κρίση πιο ανώδυνα. Χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι δεν αισθάνονται και αυτοί το αίσθημα της αβεβαιότητας, όπως ξεκαθάρισε και ο κύριος Δημητρίου.

«Η πανδημία είναι κάτι πρωτόγνωρο που καταντά διαχρονικό»

Ο κύριος Δημητρίου σημείωσε ότι με τον δεύτερο εγκλεισμό ο κόσμος αναρωτιέται: «έτσι θα είναι η ζωή μας από εδώ και πέρα; Θα μπούμε σε τρίτο κύμα; Πότε θα τελειώσει όλο αυτό;».

Όλα αυτά τα αναπάντητα ερωτήματα, στροβιλίζουν στο κεφάλι των ανθρώπων καθημερινά την ώρα που οι περισσότεροι έχουν ήδη χάσει τις δουλειές τους, βρίσκονται σε κακή οικονομική κατάσταση και αισθάνονται ότι δεν μπορούν να κάνει τίποτα για όσα τους συμβαίνουν.

«Οι άνθρωποι που έχασαν τις δουλειές τους, ενώ ήταν οι στυλοβάτες της οικογένειας νιώθουν ότι δεν μπορούν πλέον να δώσουν τίποτα. Αισθάνονται ότι δεν είναι άξιοι, ότι δεν μπορούν να στηρίξουν την οικογένεια τους και μπορούν πολύ πιο εύκολα να κάνουν κακό στον εαυτό τους ή να καταφύγουν σε εξαρτήσεις», υπογράμμισε ο κύριος Δημητρίου.

Τα παιδιά πρέπει να ξέρουν τι συμβαίνει

Οι γονείς πρέπει να ενημερώνουν τα παιδιά τους για το τι συμβαίνει. Να μιλούν για τα γεγονότα με όρους που μπορούν να αντιληφθούν, ανάλογα και με την ηλικία τους αλλά και το αναπτυξιακό τους επίπεδο.

Σύμφωνα με τον κύριο Δημητρίου, οι γονείς πρέπει επίσης να μάθουν να ακούν και να σέβονται τα συναισθήματα των παιδιών τους.

«Πρέπει να αντιληφθούν και οι ίδιοι ότι ακόμα και σε τέτοιες καταστάσεις μπορούμε να ζούμε όμορφες, δημιουργικές και ευχάριστες στιγμές. Μπορεί να μην είναι ίδιες με το παρελθόν αλλά μπορούμε να προσαρμοστούμε σε αυτές τις ιδιαίτερες κοινωνικές συνθήκες», επισήμανε ο κύριος Δημητρίου προσθέτοντας στη συνέχεια ότι οι ενήλικες οφείλουν αυτήν την περίοδο να δουλέψουν πολύ με τον εαυτό τους.

Διάλογος και πάλι διάλογος

Σε τέτοιες περιόδους είναι πολύ σημαντικό οι άνθρωποι να μιλάνε μεταξύ τους, να συζητούν, να ανταλλάζουν απόψεις και τα συναισθήματα τους, τονίζει ο ειδικός.

Δεν πρέπει να κλείνονται στον εαυτό τους και να ξεσπούν με το παραμικρό, πρέπει να βρουν τρόπους και μηχανισμούς να ζήσουν και να επιβιώσουν αυτής της κρίσης όσο πιο ευχάριστα και αλώβητα γίνεται.

Να στρέψουμε το βλέμμα και στην μετά κορωνοϊό εποχή

Όταν όλη αυτή η κατάσταση θα τελειώσει, όταν φύγει η πανδημία και ο κορωνοϊός αποτελεί πια παρελθόν, θα πρέπει, κατά τα λεγόμενα του κύριου Δημητρίου, η πολιτεία να σταθεί αντάξια των προσδοκιών της.

Ο κόσμος θα πρέπει να ενταχθεί και πάλι στην κοινωνία, να επιστρέψει στην κανονικότητα και καθημερινότητα του. Τα παιδιά θα πρέπει να παν και πάλι στο σχολείο να βρουν τους φίλους και τους συμμαθητές τους. Για να γίνουν όλα αυτά με ομαλό τρόπο, η πολιτεία θα πρέπει να δημιουργήσει προγράμματα για τη ψυχική υγεία των πολιτών.

Μάλιστα, στο σημείο αυτό ο κύριος Δημητρίου σημείωσε ότι βλέπει πολύ θετικά την Ειδική Επιτροπή που συστάθηκε πρόσφατα από το Υπουργείο Υγείας για ανάκαμψη της ψυχικής υγείας των πολιτών με «φόντο» την πανδημία, αφού τα μέλη που την απαρτίζουν είναι, όπως ανέφερε, επιστήμονες καταρτισμένοι.

Εντός των επόμενων ημερών στα χέρια του Υπ. Υγείας το πλάνο της Επιτροπής

Εντός της επόμενης εβδομάδας αναμένεται η Ειδική Επιτροπή να αποστείλει ένα πλάνο δραστηριοτήτων που θα αποτελέσει πυξίδα για τις απαραίτητες δράσεις και επεμβάσεις για τη ψυχολογική ανάκαμψη των πολιτών, στο Υπουργείο Υγείας.

Το εν λόγω πλάνο δραστηριοτήτων αναμένεται ότι θα κινείται γύρω από τους εξής άξονες:

1. Να συμβουλεύει τον Υπουργό Υγείας για τη διαφύλαξη της ψυχικής υγείας των εργαζομένων, επαγγελματιών υγείας, ηλικιωμένων και γενικότερα των πολιτών.

2. Να εξασφαλίσει στους πολίτες ένα υγιές και συναισθηματικά ασφαλές περιβάλλον, συμβάλλοντας στην αποτελεσματική θωράκισή της ψυχικής τους υγείας και προστατεύοντας τους από τις πολυδιάστατες επιπτώσεις της μεγάλης κρίσης που όλοι βιώνουν.

3. Να συμβάλει στην ενδυνάμωση της κοινότητας, μέσω της απόκτησης δεξιοτήτων που απαιτούνται για την αποτελεσματική διαχείριση της πανδημίας του Covid-19, την βελτίωση της ατομικής και συλλογικής συμπεριφοράς τους και την αποτελεσματικότερη τήρηση των μέτρων που συστήνονται για την προφύλαξη τους από τον Covid-19.

4. Να οργανώσει βιωματικές δραστηριότητες, να αξιοποιήσει την επιστημονική γνώση και εμπειρία των μελών της Επιτροπής, καθώς και την υιοθέτηση σύγχρονων πρακτικών, όπως εργαστήρια, εξ αποστάσεως, εφαρμογές κ.ά

5.Να προγραμματίσει την στήριξη των πολιτών μέσω του εθελοντισμού, μέσω των διαφόρων ομάδων που θα δημιουργηθούν, μέσω τηλεφωνικής επικοινωνίας, μέσω κατ’ οίκων επισκέψεων, μέσω διαδικτύου, μέσω εργαστηρίων κ.α.

6.Να δημιουργήσει ομάδες εντός της κοινότητας (π.χ. σε εταιρείες, οργανισμούς, σχολεία, κ.α.) που θα στηρίζουν τα άτομα που το χρειάζονται.

7. Να δημιουργήσει κατευθυντήριες οδηγίες για την διαχείριση άγχους, πανικού, θυμού, απόγνωσης και ανασφάλειας που δημιουργήθηκαν από την πανδημία. Ανάρτηση αυτών των οδηγιών στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Υγείας και του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών.

8.Να βοηθήσει τους πολίτες να αποκτήσουν ικανότητες για περισυλλογή και επαναπροσδιορισμό προσωπικών, οικογενειακών και κοινωνικών προτεραιοτήτων για το κάθε άτομο ξεχωριστά, της ομάδας και της κοινότητας γενικότερα.

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής και Ανώτερος Αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, Κωνσταντίνος Φελλάς, δήλωσε στο ant1.com.cy ότι θεωρεί πολύ σημαντική την πρωτοβουλία αυτή του Υπουργείου Υγείας, αφού οι τελευταίοι δέκα μήνες άφησαν ένα βαθύ αποτύπωμα στη ψυχολογία των πολιτών.

«Πολλοί λένε ότι πρέπει να διαγράψουμε το 2020, ότι ήταν ένα κακό όνειρο και όλοι βιαζόμασταν να μπούμε στο 2021 και να προχωρήσουμε. Εγώ πιστεύω ότι δεν πρέπει να το ξεχάσουμε, πρέπει να το θυμόμαστε για να μας υπενθυμίζει τι είναι τα σημαντικά πράγματα στη ζωή μας, να βγούμε καλοί άνθρωποι, να διατηρήσουμε την ελπίδα μας, να δείξουμε σεβασμό στο περιβάλλον μας και να καταλάβουμε ποια είναι τα σημαντικά πράγματα στη ζωή μας. Εγώ πιστεύω ότι υπάρχουν θετικά πράγματα από αυτήν τη δοκιμασία», δήλωσε χαρακτηριστικά ο κύριος Φελλάς.