Όσο οι επιστημονικές εξελίξεις «τρέχουν», σημειώνει η Δρ Barbara Pierscionek, καθηγήτρια και Αντιπρύτανης του τμήματος Έρευνας και Καινοτομίας του βρετανικού Πανεπιστημίου Anglia Ruskin, θα ενισχύεται ο ρόλος των ματιών ως διαγνωστικό εργαλείο, κυρίως γιατί απαιτεί λιγότερο επεμβατικές μεθόδους για την εξέτασή του.
Προειδοποιητικά σημάδια υγείας που φαίνονται στα μάτια
Μέγεθος κόρης οφθαλμού
Η κόρη ανταποκρίνεται άμεσα σε μια πηγή φωτός: γίνεται μικρότερη σε φωτεινά περιβάλλοντα και μεγαλύτερη σε συνθήκες χαμηλότερου φωτισμού. Οι υποτονικές, ή καθυστερημένες αποκρίσεις στο μέγεθος της κόρης μπορεί να υποδηλώνουν διάφορες ασθένειες όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ, αλλά και και επιπτώσεις φαρμάκων και ενδείξεις χρήσης ναρκωτικών. Σε χρήστες ηρωίνης διακρίνονται πολύ μικρές κόρες οφθαλμών.
Κόκκινα, ή κίτρινα μάτια
Μια αλλαγή στο χρώμα του σκληρού χιτώνα (το λευκό τμήμα των οφθαλμών) υποδηλώνει ότι κάτι δεν πάει καλά. Ένα κόκκινο, ματωμένο μάτι μπορεί να προκληθεί από υπερβολική κατάχρηση αλκοόλ, ή φαρμάκων. Μπορεί επίσης να προκληθεί από ερεθισμό, ή μόλυνση που, στις περισσότερες περιπτώσεις, περνά μέσα σε λίγες μέρες.μάτια
Εάν η αλλαγή στο χρώμα είναι επίμονη, μπορεί να σηματοδοτήσει μια πιο σοβαρή μόλυνση, φλεγμονή, ή αντίδραση στους φακούς επαφής, ή στα διαλύματά τους. Σε ακραίες περιπτώσεις, ένα κόκκινο μάτι υποδηλώνει γλαύκωμα, μια τρομακτική ασθένεια που μπορεί να οδηγήσει σε τύφλωση.
Όταν ο σκληρός χιτώνας γίνεται κίτρινος, αυτό είναι ένα πιο εμφανές σημάδι ίκτερου και άρρωστου ήπατος. Οι υποκείμενες αιτίες του ίκτερου ποικίλλουν ευρέως. Περιλαμβάνουν φλεγμονή του ήπατος (ηπατίτιδα), γενετικές, ή αυτοάνοσες παθήσεις και ορισμένα φάρμακα, ιούς ή όγκους.
Κόκκινο σημάδι μέσα στο μάτι
Μια κόκκινη κηλίδα στο λευκό του ματιού (αιμορραγία του υποεπιπεφυκότα) μπορεί να φαίνεται τρομακτική και είναι πάντα το αποτέλεσμα ενός μικρού εντοπισμένου αιμοφόρου αγγείου που έχει σπάσει. Τις περισσότερες φορές, δεν υπάρχει γνωστή αιτία και εξαφανίζεται εντός ημερών. Ωστόσο, μπορεί επίσης να είναι ένδειξη υπέρτασης, διαβήτη και διαταραχών πήξης του αίματος, που προκαλούν υπερβολική αιμορραγία. Φάρμακα που αραιώνουν το αίμα, όπως η ασπιρίνη, μπορεί επίσης να είναι η αιτία.
Δακτύλιος γύρω από τον κερατοειδή
Ένας λευκός, ή γκρι δακτύλιος γύρω από τον κερατοειδή συχνά συνδέεται με υψηλή χοληστερόλη και αυξημένο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων. Μπορεί επίσης να αποκαλύψει αλκοολισμό. Μερικές φορές φαίνεται στα μάτια των ηλικιωμένων, γι’ αυτό και η ιατρική ονομασία που του δόθηκε είναι arcus senilis.
Λιπαρό εξόγκωμα
Ένα κιτρινωπό λιπώδες εξόγκωμα που μπορεί να εμφανιστεί στο λευκό του ματιού (pinguecula) είναι μια μικρή εναπόθεση λίπους και πρωτεΐνης, που μπορεί εύκολα να διορθωθεί με οφθαλμικές σταγόνες, ή να αφαιρεθεί με μια απλή επέμβαση.
Ένα πτερύγιο (pterygium) που εμφανίζεται ως ροζ ανάπτυξη πάνω από το λευκό του ματιού δεν αποτελεί κίνδυνο για την όραση, έως ότου αρχίσει να αναπτύσσεται πάνω από τον κερατοειδή χιτώνα (το έγχρωμο τμήμα του ματιού). Ευτυχώς, τα πτερύγια αναπτύσσονται πολύ αργά. Όπως και με το pinguecula, μπορούν εύκολα να αφαιρεθούν.
Μάτια που προεξέχουν
Το να προεξέχουν οι οφθαλμοί από τις θήκες των ματιών μπορεί να είναι ένα φυσιολογικό χαρακτηριστικό του προσώπου. Αλλά όταν τα μάτια, που δεν προεξήχαν προηγουμένως, αρχίζουν να προεξέχουν προς τα εμπρός, η πιο προφανής αιτία είναι ένα πρόβλημα με τον θυρεοειδή αδένα και χρειάζεται ιατρική φροντίδα. Αν συμβαίνει μόνο στο ένα μάτι, η αιτία συνήθως είναι τραυματισμός, μόλυνση ή, σπανιότερα, όγκος πίσω από το μάτι.
Πρησμένα, ή με σπασμούς βλέφαρα
Τα βλέφαρα μπορούν επίσης να υποδηλώνουν πολλές ασθένειες. Μια συχνή πάθηση είναι το χαλάζιο, που εμφανίζεται ως κόκκινο εξόγκωμα στο άνω -και λιγότερο συχνά στο κάτω- βλέφαρο και προκαλείται από φραγμένο αδένα ελαίου. Ένα στέλεχος γενικά εξαφανίζεται από μόνο του, ή με ζεστές κομπρέσες. Εάν το πρόβλημα παραμένει, πρέπει να αφαιρεθεί με μια απλή επέμβαση.
