Η ζάχαρη κρύβεται πίσω από πολλές παραπλανητικές ονομασίες. Υπολογίζεται ότι υπάρχουν περίπου 56 διαφορετικές ονομασίες.
Προτού λοιπόν επιλέξετε ένα προϊόν από το ράφι, ρίξετε μια ματιά στη διατροφική ετικέτα, αναζητήστε τα ονόματα που αναγράφονται στον παρακάτω πίνακα και προσπαθήστε είτε να τα αποφύγετε είτε να περιορίσετε την κατανάλωσή τους!
| Κρυφές πηγές ζάχαρης αποτελούν τα παρακάτω | ||
| Φυσικές Ζαχαρούχες | Συνθετικές Γλυκαντικές | Σιρόπι γλυκόζης |
| Σακχαρόζη | Ακετοσουλφαμικό Κάλιο | Σιρόπι σορβιτόλης |
| Μαλτόζη | Ασπαρτάμη | Σιρόπι καλαμποκιού |
| Δεξτρόζη | Κυκλαμικό οξύ | Σιρόπι αγαύης |
| Φρουκτόζη | Κυκλαμικό Νάτριο | Σιρόπι από σφένδαμο |
| Γλυκόζη | Σακχαρίνη | Σιρόπι Βύνης |
| Γαλακτόζη | Σουκραλόζη | Σιρόπι ↑ % σε φρουκτόζη |
| Λακτόζη | Νεοεσπεριδίνη DC | Βύνη κριθαριού |
| Πολυαλκοόλες | Θαυματίνη | Νέκταρ αγαύης |
| Σορβιτόλη | Νεοταμίνη | Καραμέλα |
| Μαλιτόλη | Στέβια | Ζάχαρη Καρύδας |
| Ξυλιτόλη | Λοιπές Γλυκαντικές Ουσίες | Καστανή ζάχαρη |
| Λακτιτόλη | Μέλι | Ζάχαρη από τεύτλα |
| Ισομαλτιτόλη | Μελάσα | Ζάχαρη από ζαχαροκάλαμο |
| Ερυθριτόλη | Χαρουπόμελο | Ιμβερτοσάκχαρο |
| Ισομαλτουλόζη | Υδρολύματα Αμύλου | Συμπύκνωμα χυμού φρούτων |
Πώς μπορούμε να περιορίσουμε τη ζάχαρη;
Αρχικά το πιο σημαντικό είναι να συνειδητοποιήσουμε ότι η κατάχρηση της ζάχαρη κρύβει πολλούς κινδύνους για την υγεία μας. Σε δεύτερη φάση και στα πλαίσια μιας στοχευμένης προσπάθειας μείωσης της ζάχαρης θα πρέπει να μάθουμε να εντοπίζουμε τη φανερή όσο και την κρυμμένη ζάχαρη και να προσπαθούμε να την αποφύγουμε. Υπάρχει σχέδιο απεξάρτησης από τη ζάχαρη και εάν το οργανώσουμε σωστά, σε μερικές εβδομάδες μπορούμε αποτελεσματικά να της πούμε αντίο. Με ποιους τρόπους λοιπόν μπορούμε να την περιορίσουμε;
1. Διακρίνετε την πείνα, την επιθυμία, την υπερφαγία και τη δίψα
Είναι το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να κάνετε σε περίπτωση που νιώσετε λαχτάρα για κάτι – συνήθως γλυκό. Αυτό θα σας βοηθήσει όχι μόνο να αποφύγετε τροφές που ενδεχομένως είναι πλούσιες σε ζάχαρη, αλλά και να διατηρήσετε το βάρος σας στα επιθυμητά επίπεδα. Εάν δεν έχετε φάει για πολλές ώρες και έχετε την αίσθηση κενού στο στομάχι σας που συνοδεύεται από γουργουρητό, είναι πείνα. Εάν φάγατε ένα μεγάλο γεύμα και θέλετε να φάτε κι άλλο, αυτό είναι επιθυμία. Εάν βιώνετε καταστάσεις άγχους, θυμού, θλίψης, ενοχής ή μοναξιάς, ενώ παράλληλα αισθάνεστε μια έντονη επιθυμία για κατανάλωση τροφής, τότε μάλλον βρίσκεστε στα πρόθυρα ενός υπερφαγικού επεισοδίου. Σε περίπτωση που ισχύει η τελευταία περίπτωση, προσπαθήστε να αντιμετωπίσετε τη συναισθηματική ένταση διαφορετικά ώστε να μη στρέφεστε στο φαγητό για παρηγοριά. Yπάρχουν πολλοί άλλοι τρόποι και τεχνικές. Μπορείτε να διαβάστε περισσότερα σχετικά με το πώς αντιμετωπίζουμε την υπερφαγική διαταραχή στο άρθρο: “Πότε η υπερφαγία γίνεται διαταραχή”. Όσον αφορά τη δίψα, αυτή πολλές φορές συγχέεται με το αίσθημα της λιγούρας. Την επόμενη φορά λοιπόν που θα “λιγουρευτείτε” κάτι γλυκό, δοκιμάσετε να πιείτε ένα ποτήρι νερό.
2. Αποτοξινωθείτε σιγά – σιγά
Η ζάχαρη και τα γλυκά είναι μια συνήθεια την οποία μπορούμε σιγά-σιγά να περιορίσουμε. Αν κάθε μέρα μειώνουμε τη ζάχαρη έστω και λίγο θα φτάσουμε σε σημείο να το επιθυμούμε όλο και λιγότερο. Για παράδειγμα, μπορούμε να μειώσουμε σταδιακά τη ζάχαρη στον καφέ μας ή να παραλείψουμε να φάμε επιδόρπιο ή ένα γλυκό από τα πολλά που είχαμε συνηθίσει μέσα στην ημέρα και να συνεχίσουμε να μειώνουμε κάθε εβδομάδα κάτι γλυκό που τρώγαμε. Μετά από λίγο καιρό δεν θα το επιθυμούμε τόσο.
3. Επιλέξτε τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνες και φυτικές ίνες
Για να διαχειριστούμε καλύτερα την ανάγκη μας για ζάχαρη, θα ήταν καλό να προτιμήσουμε τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνη και φυτικές ίνες, μέτριες σε λίπος. Σαλάτα με κρέας και ψωμί ολικής άλεσης, ξηροί καρποί, τυρί χαμηλό σε λιπαρά, φρούτα όπως για παράδειγμα το αβοκάντο, θα μας βοηθήσουν να ρυθμίσουμε πιο αποτελεσματικά το σάκχαρό μας και να αποφύγουμε αντιδραστικές υπογλυκαιμίες. Εκτός από τη ρύθμιση του σακχάρου, η κατανάλωση πρωτείνης στα γεύματα αυξάνει το αίσθημα του κορεσμού για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και έτσι μας κρατάει χορτάτους για πιο πολλή ώρα. Τελικά τι θα καταφέρουμε; Σίγουρα να είμαστε πιο υγιείς και φυσικά… να αντλούμε την ίδια ευχαρίστηση τρώγοντας λιγότερο γλυκιές γεύσεις!
4. Τα ενδιάμεσα σνακ επίσης βοηθούν!
Καταναλώνοντας μικρά και συχνά γεύματα ρυθμίζεται καλύτερα το σάκχαρο μας μέσα στη μέρα και δεν αποζητούμε τόσο απελπισμένα το γλυκό. Αν κάνουμε όμως ένα μεγάλο γεύμα και δεν έχουμε φάει τίποτα άλλο μέσα στη μέρα, τότε το σάκχαρο μας ανεβαίνει απότομα και στη συνέχεια πέφτει απότομα και αποζητούμε το γλυκό μετά το φαγητό.
5. Προσοχή σε τρόφιμα – παγίδες
Τέτοια τρόφιμα μπορεί να είναι οι σαλάτες που παραγγέλνουμε έξω από το σπίτι. Παρ’ όλο που επισημαίνουμε πάντα την κατανάλωση λαχανικών και σαλάτας, θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί όταν αυτή ετοιμάζεται εκτός σπιτιού, καθώς οι σαλάτες που σερβίρονται σε εστιατόρια και ταβέρνες δεν είναι τόσο αθώες όσο νομίζουμε. Οι έτοιμες σως που μπορεί να συνοδεύονται μαζί με αυτές, ή ακόμη χειρότερα μέσα σε αυτές, μπορεί να περιέχουν ποσότητες ζάχαρης ή άλλου υποκατάστατου (π.χ μέλι), με αποτέλεσμα τα σάκχαρα και οι θερμίδες του πιάτου να εκτοξεύονται.
6. Διαβάστε τις διατροφικές ετικέτες
Οι διατροφικές ετικέτες είναι αυτές που θα σας βοηθήσουν να καταλάβετε τη σύσταση του τροφίμου, δηλαδή αν, τι και πόσα σάκχαρα περιέχει. Προτιμήστε λοιπόν να αναζητήσετε:
- Τρόφιμα χαμηλά σε ζάχαρη. Ένα τρόφιμο με χαμηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη, σημαίνει ότι περιέχει λιγότερο από 5γρ ζάχαρη ανά 100γρ για στερεές τροφές ή λιγότερο από 2,5 γρ ζάχαρη ανά 100ml για υγρά.
- Τρόφιμα χωρίς ζάχαρη. Ένα τρόφιμο χωρίς ζάχαρη σημαίνει περιέχει λιγότερο από 0.5 γρ ζάχαρη ανά 100 γρ. ή ανά 100ml.
- Τρόφιμα χωρίς επιπρόσθετη ζάχαρη. Η ένδειξη αυτή σημαίνει ότι το τρόφιμο δεν περιέχει επιπρόσθετους μονοζαχαρίτες ή διζαχαρίτες ή άλλη ουσία με γλυκαντική ιδιότητα όπως είναι η φρουκτόζη ή το μέλι. Σε περίπτωση που το φαγητό περιέχει ζάχαρη εκ του φυσικού τότε αυτό πρέπει να αναγράφεται στην ετικέτα με την ένδειξη «περιέχει φυσική ζάχαρη».
Καλό επίσης θα ήταν να αποφύγετε:
- Τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη. Ένα τρόφιμο θεωρείτε ότι έχει υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη όταν στα 100 γρ. περιέχει 22,5 γρ. ή περισσότερο.
Για καλύτερη κατανόηση στο πως επιλέγουμε και αξιολογούμε την αγορά ενός τροφίμου, στον παρακάτω πίνακα θα δείτε αναλυτικά τις περιεκτικότητες Σακχάρων – Λιπών και Άλατος που θα πρέπει να περιέχει ιδανικά ένα τρόφιμο 100 γρ. Επιλέξτε έξυπνα τα προιόντα σας, προτιμήστε αυτά που ανοίκουν στην πράσινη ή κίτρινη κατηγορία και αποφύγετε τελείως αυτά που βρίσκονται στην κόκκινη.
