Η γλουτένη είναι μια από τις ουσίες που έχει βρεθεί στο επίκεντρο της δημοσιότητας τα τελευταία χρόνια καθώς όλο και περισσότεροι επιλέγουν να την αφαιρέσουν από τη διατροφή τους.
Όλο και πιο συχνά συναντά κανείς στα σουπερμάρκετ προϊόντα χωρίς γλουτένη καθώς οι άνθρωποι που ακολουθούν διατροφή χωρίς την ουσία αυτή αυξάνονται συνεχώς.
Τι είναι η γλουτένη
Η γλουτένη αποτελείται από γλοιαδίνη και γλουτελίνη και αποτελεί πρωτεΐνη του ενδοσπερμίου του μαλακού σιταριού, του κριθαριού, της σίκαλης και αρκετών άλλων δημητριακών.
Ο συνδυασμός γλοιαδίνης και γλουτελίνης στο νερό δίδει μια κολλοειδή ουσία η οποία αποτελεί το σώμα της γλουτένης.
Ποια τρόφιμα περιέχουν γλουτένη
Είναι κοινή σε τρόφιμα όπως το ψωμί, τα ζυμαρικά, η πίτσα και τα δημητριακά και δεν παρέχει απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.
Υψηλά σε γλουτένη είναι δημητριακά όπως το σιτάρι, το ντίνκελ, το σκληρό σιτάρι και η σίκαλη.
Χαμηλή γλουτένη εντοπίζεται στη βρώμη και το κριθάρι.
Κεχρί, καλαμπόκι, ρύζι κινόα, και φαγόπυρο είναι τα προϊόντα που δεν περιέχουν γλουτένη.
Η γλουτένη είναι αυτό το συστατικό που φουσκώνει το ψωμί αλλά και η ουσία στην οποία μια σημαντική μερίδα ανθρώπων παγκοσμίως έχει δυσανεξία.
Ποιοι πρέπει να αποφεύγουν τη γλουτένη
Η κατά τα άλλα χρήσιμη ουσία στην αρτοποιία μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα σε κάποια άτομα.
Συγκεκριμένα, υπάρχουν άνθρωποι που παρουσιάζουν δυσανεξία στη γλουτένη με την ασθένεια αυτή να ονομάζεται κοιλιοκάκη.
Η κοιλιοκάκη σύμφωνα με την Ιατρική Σχολή Χάρβαρντ είναι κληρονομική πάθηση και θεωρείται αυτοάνοσο νόσημα.
Τα συμπτώματα της κοιλιοκάκης περιλαμβάνουν χρόνια διάρροια, αδυναμία ανάπτυξης στα παιδιά, και αίσθημα κόπωσης. Ωστόσο, τα συμπτώματα αυτά μπορεί και να απουσιάζουν.
Τα άτομα με κοιλιοκάκη δεν μπορούν να ανεχθούν στο οργανισμό τους γλουτένη, ούτε καν σε μικρές ποσότητες.
Μόλις 50 χιλιοστόγραμμα της πρωτεΐνης – περίπου όσο ένα μικρό κρουτόν – είναι αρκετά για να προκαλέσει προβλήματα.
Σε άτομα με κοιλιοκάκη, η γλουτένη προκαλεί μια ανοσοαπόκριση που καταστρέφει τα τοιχώματα του λεπτού εντέρου.
Αυτό μπορεί να παρεμποδίσει την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών από τα τρόφιμα, να προκαλέσει μια σειρά επίπονων συμπτωμάτων και να οδηγήσει και σε άλλα προβλήματα όπως οστεοπόρωση, υπογονιμότητα, ακόμη και επιληπτικές κρίσεις.
Πέρα από τους πάσχοντες από κοιλιοκάκη, κάποια άτομα μπορεί να παρουσιάσουν απλή ευαισθησία στη γλουτένη, που προκαλεί παρόμοια συμπτώματα με την κοιλιοκάκη αλλά χωρίς την εντερική βλάβη.
Διατροφή χωρίς γλουτένη: Μύθοι και αλήθειες
Όλο και περισσότεροι άνθρωποι έχουν δαιμονοποιήσει την γλουτένη και την έχουν απορρίψει από τη διατροφή τους χωρίς να συντρέχουν ιατρικοί λόγοι.
Στην τάση αυτή έχουν συμβάλει τα όλο και περισσότερα προϊόντα χωρίς γλουτένη που έχουν κατακλύσει τα σουπερμάρκετ και τα εστιατόρια.
Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός πως, σύμφωνα με την ίδια πηγή το 63% των Αμερικανών πιστεύει ότι μια δίαιτα χωρίς γλουτένη θα μπορούσε να βελτιώσει την ψυχική ή σωματική του υγεία.
Υπάρχει μια κάποια αλήθεια στην αντίληψη ότι η γλουτένη μπορεί να είναι επιβλαβής. Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, τα άτομα με κοιλιοκάκη θα δουν βελτίωση στην υγεία τους αν ακολουθήσουν μια δίαιτα χωρίς γλουτένη. Για αυτούς, αυτού του είδους η διατροφή είναι απαραίτητη.
Όσον αφορά τη δεύτερη κατηγορία, αυτή των ανθρώπων με ευαισθησία στη γλουτένη, που όμως έχει διαπιστωθεί ότι δεν πάσχουν από κοιλιοκάκη, μια διατροφή χωρίς γλουτένη συνίσταται εάν αυτή τους ανακουφίζει από τα συμπτώματα.
Όσον αφορά όλους τους άλλους, δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι μια δίαιτα χωρίς γλουτένη θα μπορούσε να βελτιώσει την υγεία κάποιου.
Φυσικά, όπως διευκρινίζεται από τη συγκεκριμένη σχολή, μια μελλοντική έρευνα θα μπορούσε να αλλάξει όλα τα παραπάνω
Είναι έτσι πιθανό κάποια μέρα να διαπιστωθεί πως για κάποιους ανθρώπους που δεν υποφέρουν από κοιλιοκάκη ή συμπτώματα κάποια άλλης εντερικής νόσου κάνει καλό το να αποφεύγουν τη γλουτένη.