Πρόσφατα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) ανακήρυξε την ευλογιά των πιθήκων ως διεθνή κίνδυνο για τη δημόσια υγεία και ο πρόεδρός του Tendros Adhanom Ghebreyesus εξέδωσε προσωρινές συστάσεις για τη μείωση του κινδύνου μόλυνσης από τον ιό. Αυτές περιλαμβάνουν “τη μείωση του αριθμού των ερωτικών συντρόφων” στις περιπτώσεις που αυτό είναι θέμα και ειδικά μέτρα σε “εκδηλώσεις που περιλαμβάνουν ερωτική επαφή”. Ωστόσο, ο ιός δεν είναι ένα σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα, παρότι η ερωτική επαφή είναι ένας τρόπος μετάδοσης. Έτσι, υπάρχουν τρόποι προστασίας από αυτόν στην καθημερινότητά μας.
Πώς μεταδίδεται ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων;
Τυπικά, μεταδίδεται σε ανθρώπους που είχαν επαφή (δάγκωμα, γρατζουνιά ή κατανάλωση ωμού κρέατος) με μολυσμένα ζώα. Μεταδίδεται όμως επίσης από άνθρωπο σε άνθρωπο. Παρότι αυτό αρχικά θεωρήθηκε ως σπάνιο, η πρόσφατη και ασυνήθιστη αύξηση των κρουσμάτων έξω από τη δυτική και κεντρική Αφρική έχει οδηγήσει σε ανησυχία.
Όπως εξηγούν οι ειδικοί, τρεις είναι οι τρόποι μετάδοσης της ευλογιάς των πιθήκων από άνθρωπο σε άνθρωπο: εισπνοή αναπνευστικών σταγονιδίων, άμεση επαφή μολυσμένου ατόμου και, λιγότερο συχνά, μέσω άμεσης επαφής – όπως με ρούχα ή κλινοσκεπάσματα που έχουν έρθει σε επαφή με υγρά από το εξάνθημα που προκαλεί η νόσος.
Η μετάδοση μέσω του αναπνευστικού γίνεται μέσω μεγάλων σταγονιδίων που δεν παραμένουν στον αέρα και δεν “ταξιδεύουν” μακριά από το μολυσμένο άτομο. Ως αποτέλεσμα, η μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο συνήθως απαιτεί στενή επαφή, όπως δέρμα με δέρμα ή φιλί.
Παρότι όπως είπαμε η νόσος δεν θεωρείται σεξουαλικώς μεταδιδόμενη, αυτή τη στιγμή ο ΠΟΥ δηλώνει ότι η μεγαλύτερη εξάπλωση είναι μέσω παρατεταμένης δέρμα με δέρμα επαφής που συμβαίνει κατά της διάρκεια της ερωτικής πράξης. “Η σεξουαλική επαφή είναι ο βασικός τρόπος μετάδοσης, έχουν όμως εντοπιστεί περιπτώσεις μετάδοσης μέσω ειδών του νοικοκυριού και μερικές φορές υπάρχουν κρούσματα χωρίς να μπορεί να διαπιστωθεί η πηγή της μόλυνσης”, δήλωσε ο Dr Hans Luge, περιφερειακός διοικητής της Ευρώπης για τον ΠΟΥ.
Πώς μπορούμε να προστατευτούμε από την ευλογιά των πιθήκων
Ένας από τους καλύτερους τρόπους προστασίας είναι ο εμβολιασμός. Σε αντίθεση όμως με τα εμβόλια για την COVID-19, αυτή τη στιγμή υπάρχει μόνο ένα εγκεκριμένο εμβόλιο για τη νόσο, άρα οι προμήθειες είναι κατά κάποιον τρόπο περιορισμένες.
Ποιοι είναι λοιπόν οι καλύτεροι τρόποι προστασίας σύμφωνα με το Εθνικό Συμβούλιο Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου και των Κέντρων Ελέγχου Νοσημάτων των ΗΠΑ;
* Πλένουμε τακτικά τα χέρια μας με νερό και σαπούνι ή χρησιμοποιούμε αλκοολούχο απολυμαντικό διάλυμα.
* Συζητάμε με τους ερωτικούς μας συντρόφους για τη σεξουαλική μας υγεία και τυχόν συμπτώματα.
* Εάν είμαστε σεξουαλικά ενεργοί έχουμε το νου μας για τυχόν εξάνθημα σε έναν νέο ερωτικό σύντροφο.
* Αποφεύγουμε τη στενή επαφή με άτομα που είναι άρρωστα και μπορεί να έχουν ευλογιά των πιθήκων.
* Δεν μοιραζόμαστε κλινοσκεπάσματα ή πετσέτες.
* Δεν πλησιάζουμε άγρια ή αδέσποτα ζώα, ανάμεσά τους νεκρά ζώα, καθώς και ζώα που μοιάζουν άρρωστα.
* Δεν τρώμε ή αγγίζουμε κρέας από άγρια ζώα.
Εάν υποψιαζόμαστε ότι έχουμε κολλήσει ευλογιά των πιθήκων
Τα συμπτώματα παρουσιάζονται συνήθως μέσα σε πέντε ημέρες από τη λοίμωξη και περιλαμβάνουν σπυράκια και εξανθήματα που τυπικά εξαπλώνονται σε όλο το σώμα – χέρια, πρόσωπο, πόδια, μάτια, στόμα και γεννητικά όργανα. Το εξάνθημα αυτό εξελίσσεται σε σπυράκια με υγρό και στη συνέχεια “σπάνε” απελευθερώνοντας ένα λευκό υγρό.
Τα συμπτώματα μπορεί να συγχέονται με εκείνα του έρπητα, της ανεμοβλογιάς ή τη σύφιλης, οπότε σε κάθε περίπτωση που εντοπίσουμε εξάνθημα στο σώμα, επικοινωνούμε με τον γιατρό μας.