[[{“value”:”
Καλοκαιρινές διακοπές! Η ομορφότερη εποχή του χρόνου είναι πάλι εδώ. Τα άτομα με διαβήτη πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεχτικά και να προγραμματίζουν έγκαιρα τις διακοπές τους, για να μπορέσουν να απολαύσουν τις εβδομάδες αυτές, εντός κι εκτός Κύπρου χωρίς προβλήματα.
Η κλιματική αλλαγή, εκτός άλλων έχει αρκετές επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής των ατόμων με διαβήτη λόγω των υψηλών θερμοκρασιών. Το φαινόμενο της θερμοευαισθησίας, συνδέεται με αυξημένη νοσηρότητα στα άτομα αυτά. Αρκετά από τα άτομα με διαβήτη, δεν γνωρίζουν ότι οι υψηλές θερμοκρασίες οδηγούν σε μειωμένη αποτελεσματικότητα δράσης της ινσουλίνης. Είναι κάτι το οποίο πρέπει να γνωρίζουν τα άτομα με διαβήτη κατά την διάρκεια των θερινών τους διακοπών. Ως γνωστό ο αριθμός των ατόμων με διαβήτη αυξάνεται ραγδαία τα τελευταία χρόνια. Αυτό είναι ιδιαίτερα έντονο σε χώρες με υψηλές θερμοκρασίες, όπως και η Κύπρος. Κυρίως αφορά χώρες με ζεστό κλίμα και επηρεάζει άτομα του Νότιου Ημισφαίριου. Για τα άτομα με διαβήτη, η κλιματική αλλαγή είναι καταστροφική. Υπάρχει συσχέτιση μεταξύ κλιματικής αλλαγής και Σακχαρώδη Διαβήτη, όσον αφορά την θνητότητα και θνησιμότητα.
Στη συνέχεια ακολουθούν μερικές συμβουλές και οδηγίες για την καλύτερη οργάνωση και ασφάλεια των διακοπών, καθώς επίσης πληροφορίες και οδηγίες / συμβουλές που αφορούν τα άτομα με διαβήτη και τις υψηλές θερμοκρασίες.
Οι πιο κάτω παράγοντες μπορεί να επηρεάσουν τη ρύθμιση των ατόμων με διαβήτη κατα την διάρκεια των διακοπών:
Ζέστη: Άτομα τα οποία θα αποδράμουν στις παραλίες θα πρέπει να αποφεύγουν την υπερβολική έκθεση στον ήλιο. Μεγάλη έκθεση στον ήλιο μπορεί να προκαλέσει ανεξήγητες υπογλυκαιμίες, γιατί το δέρμα αιματώνεται καλύτερα με αποτέλεσμα την γρήγορη απορρόφιση της ινσουλίνης. Τα άτομα με διαβήτη θα πρέπει να φορούν καπέλο και να μην τοποθετούν τα πόδια τους στην καυτή άμμο (Διαβητική Νευροπάθεια), έχοντας μαζί τους άνετα παπούτσια και αρκετά ζευγάρια από βαμβακερές κάλτσες, κατά προτίμηση ανοικτού χρώματος, για να τις αλλάζουν συχνά. Η λήψη κάποιου σνακ πριν κολυμπήσουν πιθανόν να προστατεύσει από υπογλυκαιμίες. Άφθονη λήψη υγρών που μπορεί να φτάσει τα τέσσερα λίτρα ημερησίως σε ζεστές χώρες.
Από την άλλη πλευρά, κατα τις καλοκαιρινές διακοπές σε μέρη με υψηλές θερμοκρασίες, πρέπει να γίνεται προσαρμογή της δόσης της ινσουλίνης. Η μειωμένη δράση της ινσουλίνης μπορεί να οδηγήσει σε απορρύθμιση με υψηλές τιμές γλυκόζης και την εμφάνιση διαβητικής κετοξέωσης που μπορεί να αποβεί επικύνδινη για αυτά τα άτομα.
Άσκηση: Η άσκηση και το περπάτημα συνήθως είναι εντονότερα στις περιόδους διακοπών, με αποτέλεσμα να χρειάζεται αναπροσαρμογή της αντιδιαβητικής αγωγής. Αποφεύγετε να κάνετε εξαντλητικές εξορμήσεις μόνοι σας χωρίς συνοδό.
Συχνά συμβαίνει αποφυγή συνήθων γευμάτων από τα περισσότερα άτομα με διαβήτη και λήψη τροφής σε ασυνήθιστες ώρες. Η κατανάλωση αλκοόλ αποτελεί για το άτομο με διαβήτη, είδος δηλητηρίασης. Μην ξεχνάτε τα ενδιάμεσα γεύματα.
Ενώ πριν απο αρκετά χρόνια η τάση ήταν να αποθαρρύνονται τα άτομα με διαβήτη από το να ταξιδεύουν, σήμερα ευτυχώς αυτό δεν ισχύει και κάποιος που πάσχει από διαβήτη δεν τον εμποδίζει να ταξιδεύει. Μόνο όμως αυτός ο οποίος προετοιμάζεται σωστά και γρήγορα, μπορεί να απολαύσει τις διακοπές του χωρίς άγχος και απρόοπτα.
Για τα άτομα με διαβήτη προετοιμασία εκτός άλλων είναι η γρήγορη αναζήτηση πληροφοριών για τις διατροφικές συνήθειες του τόπου προορισμού, όπως και η ετοιμασία λιστών με ισοδύναμα τροφών. Το καλύτερο θα ήταν από νωρίς η ετοιμασία μιας λίστας με όλα τα απαραίτητα πράγματα και φάρμακα που θα χρειαστούν κατά την διάρκεια των διακοπών. Για τον λόγο αυτό πριν το ταξίδι τους, θα πρέπει να προμηθεύονται την απαραίτητη ποσότητα ταινιών μέτρησης γλυκόζης, να μην ξεχνούν να έχουν μαζί τους την συσκευή μέτρησης γλυκόζης, εφοδιασμό με σύριγγες, βελόνες, πένες ινσουλίνης, τα αντιδιαβητικά δισκία και άλλα φάρμακα άσχετα με τον διαβήτη. Όλα αυτά πρέπει να είναι κατάλληλα αποθηκευμένα για να προστατεύονται από ζέστη, κρύο και υγρασία. Οι ταινίες μέτρησης γλυκόζης, μπορούν να αποθηκευτούν σε θερμοκρασίες μεταξύ 2 ˚C – 30 ˚C. Οι μετρήσεις αναλόγως κατασκευαστών, μπορούν να γίνουν χωρίς λάθος σε θερμοκρασίες 10 ˚C – 40 ˚C. Χαμηλές ή ψηλές θερμοκρασίες οδηγούν σε λάθος αποτελέσματα. Μην ξεχνάτε ότι είναι δύσκολη η προμήθεια των πιο πάνω υλικών σε χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Φάρμακα όπως οι ινσουλίνες, πρέπει να προφυλάσσονται τόσο από την ηλιακή ακτινοβολία όσο και από υπερβολικό κρύο, γιατί αποτελούνται από μόρια πρωτεϊνών και καταστρέφονται σε αυτές τις θερμοκρασίες. Γενικά η ινσουλίνη διατηρείτι μέχρι και μια μέρα σε θερμοκρασία μέχρι 40 ˚C, στη συνέχεια χάνει σταδιακά τη δράση της, σε θερμοκρασία 60 ˚C χάνει εντελώς τη δράση της. Για την μεταφορά της καλό θα ήταν να χρησιμοποιούνται κατάλληλοι καταψύκτες (παγωνιέρες). Πολύ σημαντικό, να μην τοποθετείτε τις ινσουλίνες σε ξένα ψυγεία.
Η χρησιμοποιημένη ινσουλίνη στο σπίτι, πρέπει να φυλάγεται σε θερμοκρασίες 2˚C – 8 ˚C και μετά την πρώτη χρήση της αναλόγως σκευάσματος να γίνεται αλλαγή της μετά από 4-6 εβδομάδες (πίνακας 1). Η ινσουλίνη η οποία χρησιμοποιείται καθημερινά δεν πρέπει να εκτείθεται σε θερμοκρασίες πάνω από 30 ˚C. Για την φύλαξη ή την προστασία της ινσουλίνης από την ζέστη εκτός σπιτιού, συστήνεται η πένα ινσουλίνης να τοποθετείται σε ειδική θήκη ψύξης. Εντός σπιτιού να φυλάγεται στην πόρτα του ψυγείου και να αφαιρείται από αυτό 20 λεπτά πριν από την χρήση της. Επίσης, να αναφερθεί ότι σε άλλες χώρες υπάρχουν διαθέσιμα προστατευτικά καπάκια θερμοκρασίας για την πένα ινσουλίνης.
Επιπλέον τα άτομα με διαβήτη πρέπει να είναι εκπαιδευμένα και ενημερωμένα για αύξηση λήψης υγρών και να αναγνωρίζουν τα συμπτώματα υπεργλυκαιμίας. Τέλος, σε περιόδους υψηλών θερμοκρασιών πρέπει να είναι σε θέση να προσαρμόσουν τις ανάγκες ινσουλίνης.
Πίνακας 1: Διάρκεια και μέγιστη θερμοκρασία φύλαξης διαφόρων σκευασμάτων ινσουλίνης
Σκεύασμα ινσουλίνηςΜέγιστη διάρκεια ζωήςΘερμοκρασία φύλαξηςΙνσουλίνη Aspart28 μέρες30 ˚CΙνσουλίνη Glulisine28 μέρες25 ˚CΙνσουλίνη Lispro28 μέρες30 ˚CΑνθρώπινη Ινσουλίνη14-15 μέρες25 ˚CΙνσουλίνη Degludec56 μέρες30 ˚CΙνσουλίνη Detemir42-56 μέρες30 ˚CΙνσουλίνη Glargine28-56 μέρες30 ˚C
Συμπερασματικά, τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη καθώς επίσης και οι οικείοι τους, πρέπει κατά την διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών να προσαρμόζονται με τις κατάλληλες μονάδες ινσουλίνης και να ενυδατώνονται αρκετά.
Για αυτό τον λόγο πρέπει να εκπαιδεύονται από εξειδικευμένο πάροχο υγείας, για την αυξημένη ευαισθησία της ινσουλίνης και του αυξημένου κινδύνου υπεργλυκαιμίας και υπογλυκαιμίας.
Πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι και για τυχόν επείγοντα. Μην ξεχάσετε να ζητήσετε από τον γιατρό σας να σας συνταγογραφήσει ένεση γλυκαγόνης, όπως επίσης και ένα σημείωμα για το αεροδρόμιο που να ανφέρετε η πάθηση και ο λόγος μεταφοράς των φαρμάκων. Να έχετε πάντα μαζί σας υδατάνθρακες γρήγορης απορρόφισης. Καλό θα ήταν να έχετε τη ταυτότητα διαβητικού με ταυτόχρονη μετάφραση στη γλώσσα της χώρας προορισμού. Εάν είναι δυνατόν εξασφαλίστε τηλέφωνα επειγόντων της χώρας προορισμού. Για τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ισχύει ο ενιαίος αριθμός 112.
Όσον αφορά την διατροφή σας, ενημερωθείτε για τις διατροφικές συνήθειες του τόπου προορισμού σας. Ζητείστε πληροφορίες από το ταξιδιωτικό γραφείο ή ανατρέξτε στο διαδίκτυο. Ήδη, με το κλείσιμο του ταξιδιού σας ή ακόμη μερικές μέρες πριν ταξιδέψετε μπορείτε να παραγγείλετε στην αεροπορική εταιρεία με την οποία ταξιδεύετε διαβητικό γεύμα κατά την διάρκεια της πτήσης σας (Diabetic Meal). Το διαβητικό γεύμα προσφέρετε σχεδόν από τις πλείστες αερογραμμές.
Κατά την διάρκεια της πτήσης, μιλώντας πάντα για ταξίδι με αεροπλάνο, ένεκα του γεγονότος ότι επικρατούν χαμηλές πιέσεις στην καμπίνα, προσοχή στη λήψη αλκοόλ γιατί η δράση του μπορεί να είναι δι- ή τριφασική. Για τον ίδιο λόγο αυξάνετε ο μετεωρισμός (φουσκώματα) του εντέρου και τροφές όπως φασόλια, κρεμμύδια και ανθρακούχα ποτά πρέπει να αποφεύγονται. Να έχετε άμεση πρόσβαση (π.χ. κάτω από το κάθισμα σας) στο βαλιτσάκι στο οποίο μεταφέτρετε τα φάρμακα σας.
Σε περίπτωση που ο οργανισμός βρεθεί σε ασυνήθιστες για αυτόν καταστάσεις, η συχνότητα μετρήσεων γλυκόζης στις διακοπές μπορεί να είναι αυξημένη ούτως ώστε τα επίπεδα γλυκόζης να διατηρηθούν σε φυσιολογικές τιμές (άγνωστα γεύματα, γαστρεντερίτιδα κλπ). Αν ταξιδεύετε σε χώρα του εξωτερικού με διαφορά της ώρας μεγαλύτερη των δύο ωρών σε σχέση με την Κύπρο, θα χρειαστεί να κάνετε κάποια αναπροσαρμογή στη δόση ινσουλίνης. Οδηγίες, ζητήστε από τον γιατρό σας.
Πριν από μερικά χρόνια όλα τα άτομα με διαβήτη, τα οποία θα έπρεπε να εγκαταλείψουν το σπίτι τους, ήταν αναγκασμένα να αντιμετωπίσουν τόσο τα διάφορα καιρικά φαινόμενα, όσο και τις κλιματικές αλλαγές. Για παράδειγμα, σκεφτείτε ένα ποδηλάτη εν μέσω καταιγίδας ή ένα κολυμβητή, οι οποίοι θα έπρεπε να προσδιορίσουν τα επίπεδα γλυκόζης τους με τριχοειδικό αίμα. Επιπλέον, εκτός απο τα προβλήματα προσδιορισμού της γλυκόζης λόγω νερού, υπήρχαν κι άλλα προβλήματα λόγω θερμοκρασίας και ατμοσφαιρικής πίεσης. Σε αυξημένο υψόμετρο παρουσιάζονταν λάθη στα αποτελέσματα μέτρησης γλυκόζης, λόγω χαμηλής ατμοσφαιρικής πίεσης. Παρόμοια προβλήματα, υπάρχουν και σε περιπτώσεις ακραίων θερμοκρασιών.
Αυτά τα προβλήματα φαίνονται να επιλύονται με το σύστημα συνεχούς καταγραφής γλυκόζης, το λεγόμενοCGM (Continuous Glucose Monitoring). Ο μετρητής αυτός, τοποθετείται εξωτερικά στο δέρμα με το μικροϊνίδιο (μικροαισθητήρα) του να βρίσκεται εντός του (υποδόριου) μεσοκυττάριου χώρου, στο διάμεσο υγρό και καλύπτεται αρκετά εύκολα από τα ρούχα του ατομου που το φορά εάν το επιθυμεί ή όχι. Παρακολουθεί τα επίπεδα γλυκόζης καθημερινά, καθ’όλο το 24ωρο, ανά ένα λεπτό. Εφαρμόζεται στο μπράτσο ή στην κοιλιακή χώρα, με την χρήση αυτόματου εισαγωγέα, με πολύ απλές και γρήγορες κινήσεις. Το ενσωματωμένο αυτοκόλλητο επίθεμα του, συγκρατεί τον πομπό καταγραφής γλυκόζης στη θέση του για εώς και 14 ημέρες.
Όλα τα πιο πάνω προβλήματα, όπως η υγρασία, η υπεριδρωσία, οι απότομες μεταβολές της θερμοκρασίας, η αυξημένη σωματική δραστηριότητα δεν υφίστανται πλέον. Με λίγα λόγια, δεν υπάρχει καμία κατάσταση στην οποία δεν μπορεί να προσδιοριστεί η γλυκόζη, φτάνει κάποιος να το επιθυμεί.
Τέλος, πριν από το ταξίδι στο εξωτερικό είναι χρήσιμο για κάποιο άτομο με διαβήτη να μάθει φράσεις στη γλώσσα της χώρας που επισκέπτεται, όπως: «έχω διαβήτη», «ζάχαρη ή χυμό», «παρακαλώ ένα γιατρό». Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για όποιες απορίες έχετε πριν το ταξίδι σας, και μην ξεχνάτε να αφιερώσετε λίγο χρόνο για την προετοιμασία των διακοπών σας.
Καλές διακοπές!
Θέκλα Βασιλείου RN, BSc, MSc
Εξειδικευμένη Νοσηλεύτρια Διαβήτη
Υπέυθυνη Νοσηλεύτρια
Διαβητολογικό Κέντρο Γ.Ν.Λάρνακας
Τηλέφωνο: 24800348
Email: [email protected]
The post Σακχαρώδης Διαβήτης, Ινσουλίνη, Τεχνολογία και διακοπές – Πώς επηρεάζει η κλιματική αλλαγή appeared first on Οργανισμός Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας.
“}]]
