Ο παράγοντας αντιηλιακής προστασίας, ή SPF( sun protection factor) όπως είναι η διεθνής ονομασία, δηλώνει τον βαθμό προστασίας που παρέχει το αντηλιακό από την ακτινοβολία UVB. Χωρίς τη χρήση αντηλιακού, η έκθεση μας στον ήλιο είναι ασφαλής μόνο για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα που ανάλογα με τον τύπο της επιδερμίδας και τις αντοχές της, κυμαίνεται από 5-30λεπτά.
Πολλαπλασιάζοντας τον δείκτη προστασίας του αντηλιακού με τον προσωπικό μας χρόνο αντοχής στον ήλιο χωρίς προστασία, προκύπτει ο συνολικός χρόνος κατά τον οποίο μπορούμε να εκτεθούμε στον ήλιο. Πιο απλά, ο δείκτης προστασίας είναι ο πολλαπλασιαστικός παράγοντας του χρόνου φυσικής αυτοπροστασίας του δέρματος.
Ένα απλό παράδειγμα: το δέρμα σας κοκκινίζει φυσιολογικά, χωρίς αντηλιακή προστασία, μετά από 20 λεπτά έκθεσης στον ήλιο. Αν, επιλέξετε αντηλιακή προστασία με δείκτη 10 (SPF 10) το δέρμα σας θα εμφανίσει το ίδιο κοκκίνισμα μετά από 200 λεπτά. Παρόλο αυτά, η επάλειψη με αντηλιακό πρέπει να επαναλαμβάνεται τακτικά και ειδικότερα μετά από εφίδρωση, σκούπισμα και κολύμπι. Το SPF ορίζει τον δείκτη προστασίας από την ακτινοβολία UVB και όχι UVA.
Αξιολόγηση με εργαστηριακή μέτρηση
Η αξιολόγηση της προστασίας από την ακτινοβολία UVA γίνεται με εργαστηριακή μέτρηση που υπολογίζει το δείκτη προστασίας σε συνάρτηση με το SPF ( προστασία από την ακτινοβολία UVB). Για να είναι αποτελεσματική η προστασία και από τους τύπους ακτινοβολίας (UVA και UVB), ο δείκτης που χρησιμοποιείται για την μέτρηση της προστασίας από την ακτινοβολία UVA, θα πρέπει να ισοδυναμεί τουλάχιστο με το 1/3 του δείκτη SPF. Με άλλα λόγια, αν ένα αντιηλιακό έχει δείκτη προστασίας SPF30 για την ακτινοβολία UVB, ο αντίστοιχός δείκτης για την ακτινοβολία UVA θα πρέπει να είναι τουλάχιστο 10.
Τι διαφορά έχουν οι ακτίνες UVA και UVB;
Η επιλογή του κατάλληλου αντηλιακού όμως θα γινει με ακόμα μεγαλύτερη ακρίβεια, εάν μάθουμε τις διαφορές μεταξύ των ηλιακών ακτίνων UVA και
UVB για να διακρίνουμε τις διαφορετικές επιπτώσεις που προκαλεί στην επιδερμίδα η κάθε μία. Οι ακτίνες UVA είναι παρούσες όλη τη διάρκεια του χρόνου και διεσδύνουν μέσα από λεπτά ρούχα και τζάμια. Είναι υπέυθυνες για την πρόωρη γήρανση του δέρματος (Α από το aging,δηλαδή γήρανση) επειδή διαπερνούν την επιδερμίδα, καταστρέφοντας τα κύτταρα που βρίσκουνται βαθύτερα και δυστύχως, ενώ πιστέυουμε ότι το ηλιοκαμμένο δέρμα μας χαρίζει χρόνια, στην ουσία συντελεί στην φωτογήρανση. Οι πανάδες, οι ρυτίδες, οι δυσχρωμίες του δέρματος, η χαλάρωση, η τραχύτητα οφείλονται κυρίως στις ακτίνες UVA. Οι ακτίνες UVB είναι οι δυνατές ακτίνες που προκαλούν εγκαύματα το καλοκαίρι (Β είναι το Burn δηλαδή έγκαυμα) και κυρίως κατά τις μεσημεριανές ώρες. Ευθύνονται για τους πρισσότερους καρκίνους του δέρματος, ιδιαίτερα επειδή η δράση τους έχει συσωρευτική ιδιότητα από χρόνο σε χρόνο και αντανακλόυνται στο νερό και στο χίονι. Για την ασφαλέστερη αντιηλιακή μας προστασία λοιπόν, θα πρέπει να αναζητούμε αντιήλιακα με δράση κατά τις UVA και τις UVB ακτινοβολίας. Θα πρέπει να πολλαπλασιάζουμε το δείκτη που επιλέγουμε επί μέσο όπο 10 λεπτά για να βρούμε πόσα λεπτά μας προστατέυει από ηλιακή ακτινοβολία και να χρησιμοποιούμε την αντιηλιακή μας γενναιόδωρα και να την ανανεώνουμε συχνά ιδικά όταν βρεχόμαστε, ιδρώνουμε ή αλλάζουμε ρούχα.
Λάθη που κάνουμε με τα αντιηλιακά
Ολοι γνωρίζουμε ότι όταν παραμείνουμε πολλή ώρα στον ήλιο, αυξάνουμε τις πιθανότητες για καρκίνο αλλά και πρόωρη γήρανση του δέρματος. Πότε αγοράσατε το αντηλιακό σας. Όταν πρόκειται για προιόντα αντιηλιακής προστασίας, η ημερομηνία λήξης είναι πολλή σημαντική. Τα ενεργά συστατικά των αντιηλιακών μπορεί να αδρανήσουν με την πάροδο του χρόνου, γεγονός που σημαίνει ότι η προστασία που θεωρητικά παρέχουν, δεν θα είναι αποτελεσματική. Επιπλέον, ένα ανοιχτό μπουκάλι είναι πιο πιθανό να μολυνθεί με μικρόβια όσο περνάει ο καιρός, ενώ το προιόν χάνει τη δραστικότητα του όταν επιμένετε να το έχετε μόνιμα στο ντουλάπι ή στην τσάντα σας, ιδιαίτερα σε υψηλές θερμοκρασίες. Μέικ-απ με δείκτη προστασίας.
Τα δύο σε ένα προιόντα μπορεί να είναι βολικά όταν πρόκειται για σαμπουάν ή μαλακτικό μαλλίων, αλλά δεν ισχυεί το ίδιο με το αντιηλιακό σε μορφή μεικ- απ. Μέρος του προβλήματος είναι η ποσότητα. Δηλαδή η ιδανική ποσότητα μεικ- απ που θα χρησιμοποιήσετε δεν περιέχει την επαρκή αντίστοιχη ποσότητα αντιηλιακής προστασίας που χρειάζεται το πρόσωπο σας. Επιπλέον, επειδή συνήθως το μακιγιάζ προρίζεται να διαρκεί όλη την ημέρα , δεν ανανεώνεται συχνά με αποτέλεσμα έπειτα από κάποια ώρα να μην υπάρχει καμίααπολύτος αντιηλιακή προστασία. Ωστόσο, τα καλά νέα σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι ότι μπορείτε εναλλακτικά να χρησιμοποιήσετε ενυδατική κρέμα με δείκτη προστασίας αντί για μεικ-απ.
Η ποσότητα μέτρα
Όταν μιλάμε για αντιηλιακή προστασία το “όσο λιγότερο είναι καλύτερα” δεν ισχύει. Οι περισσότεροι δεν χρησιμοποιούν την επαρκή ποσότητα αντηλιακού προϊόντος με αποτέλεσμα να μην προστατέυουν στην ουσία το δέρμα τους. Ο κλασσικός κανόνας λέει ότι πρέπει να χρησιμοποιείτε την ποσότητα του αντηλιακού που αντιστοιχεί σε ένα ποτήρι για σφηνάκι, προκειμένου να προστατέψετε ολόκληρο το σώμα σας. Ωστόσο, αυτό ισχυεί ως γενικός κανόνας γιατί η σωματική διάπλαση του καθενού διαφέρει αλλάζοντας σημαντικά την απαιτούμενη ποσότητα του αντηλιακού. Αυτό που θα πρέπει να θυμάστε είναι ότι καλύτερα να έχετε περισσότερο αντιηλιακό στο δέρμα σας πάρα λιγότερο. Αφού βάλατε το πρωί αντιηλιακό αρκεί Εάν βρίσκεστε στον ήλιο, το αντιηλιακό σας θα μπορεί να λειτουργήσει για 2 ώρες ανάλογα φυσικά με το προϊόν. Το δέρμα κυριολεκτικά εξαντλεί τα ενεργά συστατικά του προιόντος με την πάροδο του χρόνου, πράγμα που σημαίνει, ότι σύντομα το αντηλιακό δε θα έχει καμία απολύτως δράση. Επιπλέον, η εφίδρωση και το κολύμπι αφαίρουν μεγάλο μέρος από το αντιηλιακό σας, επομένως να έχετε κατά νού, ότι για τη σώστη προστασία του δέρματος σας πρέπει να ανανεώνετε το αντιηλιακό κάθε 2 ώρες, ενώ στην περίπτωση που κολυμπάτε, κάθε φόρα που βγαίνετε από τη θάλασσα. Αδιάβροχη προστασία Στην περίπτωση που κολυμπάτε πρέπει να δώσετε ιδιαίτερη προσοχή στα προιόντα που υπόσχονται αδιάβροχη προστασία. Οι ειδικοί ααναφέρουν ότι η αδιάβροχη προστασία δεν διαρκεί περισσότερο από 40-60 λεπτά. Μετά από αυτήν την ώρα πρέπει να ανανεώνεται συχνά.
Αντιηλιακό μόνο όταν έχει ήλιο Μια συννεφιασμένη μέρα δεν πρέπει να αποτελεί δικαιολογία για να μην φοράτε αντηλιακή προστασία. Οι υπεριώδης ακτίνες του ήλιου διαπερνούν τα σύννεφα με αποτέλεσμα ένα ηλιακό έγκαυμα, έστω και αν δεν υπήρχε ήλιος.
Θυμηθείτε ότι η ηλιακή ακτινοβολία είναι αόρατη, δεν μπορείτε να τη μυριστείτε, να τη γευτείτε , να τη μυριστείτε, να την ακούσετε ή να τη δείτε. Και αυτό σημαίνει ότι δεν χρειάζεται απαραίτητα να είναι ζέστη και ηλιολουστή μέρα, για να υποστείτε την οποιαδήποτε ζημία από τον ήλιο. Οι ακτίνες, οι οποίες διαπερνούν το δέρμα πιο βαθία και είναι ένοχες για τη γήρανση του, μπορούν να φτάσουν στο δέρμα και μέσα από πυκνά σύννεφα ή από γυαλί (παράθυρα). Μια μικρή περιουσία για έναν υψηλό δείκτη προστασίας. Οι ειδικοί προτείνουν να χρησιμοποιέτε ένα αντιηλιακό με δείκτη προστασίας τουλάχιστο 30. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι ένα αντηλιακό με σχεδόν διπλάσιο δείκτη προστασίας δηλαδή SPF 50 είναι δύο φορές πιο προστατευτικό ή διαρκεί δύο φορές περισσότερο. Ένα αντιηλιακό με δείκτη 30 όταν εφαρμόζεται στην κατάλληλη ποσότητα, θα μπλοκάρει περίπου το 96% του ηλιακού εγκαύματος που προκαλούν οι ακτίνες UVB από τον ήλιο. Η διαφορά με το αντιηλιακό με δείκτη 50+ είναι μόλις 2%, δηλαδή μπλοκάρει το εγκαύμα σε ποσοστό 98%. Αλλά δεν υπάρχει κανένας τρόπος για να έχετε 100% προστασία, όσο υψηλός και αν είναι ο δεικτής του αντηλιακού προϊόντος. Μόνο το αντηλιακό αρκεί
Το αντηλιακό δε μπορεί να προσφέρει 100% προστασία για αυτό δεν πρέπει να επαναπαύεστε ότι φορώντας ένα έστω πολύ καλό προιόν έχετε απαλλαγεί από την έγνοια της ηλιακής ακτινοβολίας. Την υπόλοιπη δουλειά της προστασίας την συμπληρώνουν το καπέλο, τα γυαλιά ήλιου και τα ρούχα. Φυσικα ο χρυσός κανόνας είναι να αποφεύγετε τον ήλιο κατά τη διάρκεια ειδικά των μεσημεριανών ωρών όπου η ηλιακή ακτινοβολία είναι κάθετη αρα πιο έντονη. Μη ξεχνάμε να επιλέγουμε φυσικά και υποαλλεργικά αντιηλιακά. Στην ορολογία των αντηλιακών μας είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε τα προϊόντα με τν ένδειξη Bio-eco που έχουν 100% φυσική σύνθεση, τα επικίνδυνα parabens που είναι χημικές ουσίες με αρνητικές επιδράσεις για την υγεία μας, τα υποαλλεργικά αντηλιακά που είναι ειδικα σχεδιασμενα για να ελαχιστοποιούνται οι πιθανότητες αλλεργικής αντίδρασης, τα αδιάβροχα αντηλιακά που δεν αλλοιώνονται κατά την επαφή με το νερό.
Επιμέλεια: Κριστίν Κιλικίτα
