Του
Κωνσταντίνου Διπλάρη*
Στο άκουσμα της λέξης ανεύρυσμα δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι που πανικοβάλλονται, όχι άδικα, καθώς πρόκειται για μια σοβαρή πάθηση που μπορεί να αποβεί μοιραία, εξ ου και ο χαρακτηρισμός που αποδίδεται από τον ιατρικό κόσμο «σιωπηλός δολοφόνος».
Η αορτή αποτελεί την κύρια αρτηρία του ανθρώπινου σώματος, μέσω της οποίας διοχετεύεται το αίμα από την καρδιά σ’ όλο το σώμα. Τα αορτικά ανευρύσματα μπορούν να αναπτυχθούν οπουδήποτε, με τη μεγαλύτερη συχνότητα να εντοπίζεται στην κοιλιακή παρά στη θωρακική αορτή. Τα ανευρύσματα της θωρακικής αορτής συχνά αναπτύσσονται αργά και χωρίς να υπάρχουν συμπτώματα, γεγονός που καθιστά δύσκολο τον εντοπισμό τους.
Το πόσο γρήγορα μπορεί να αναπτυχθεί ένα ανεύρυσμα θωρακικής αορτής είναι δύσκολο να προβλεφθεί. Ωστόσο, καθώς αυξάνεται το μέγεθος του ανευρύσματος τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν: πόνο στην πλάτη, βήχα, αδύναμη ή βραχνή φωνή, δυσκολία στην αναπνοή, ευαισθησία ή πόνο στο στήθος.
Όταν ένα ανεύρυσμα θωρακικής αορτής έχει υποστεί ρήξη ή διαχωρισμό, τα συμπτώματα είναι έντονα και μπορεί να περιλαμβάνουν: ξαφνικό πόνο στο άνω μέρος της πλάτης που εξαπλώνεται προς τα κάτω, πόνο στο στήθος, τη γνάθο, τον αυχένα ή τα χέρια, δυσκολία στην αναπνοή, απώλεια συνείδησης. […]
Οι παράγοντες κινδύνου για το ανεύρυσμα της θωρακικής αορτής περιλαμβάνουν την ηλικία (εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω), τη χρήση καπνού, την υψηλή αρτηριακή πίεση, το σχηματισμό αθηρωματικών πλακών, το οικογενειακό ιστορικό, γενετικές καταστάσεις, διγλώχινα (δίπτυχη) αορτική βαλβίδα.
Προσυμπτωματικός και γενετικός έλεγχος
Ως γιατροί, ενδέχεται να συστήσουμε έλεγχο εάν κάποιος συγγενής πρώτου βαθμού ενός ασθενούς έχει μια γενετική ασθένεια όπως το σύνδρομο Marfan ή άλλη πάθηση που σχετίζεται με ανευρύσματα θωρακικής αορτής. Ο προσυμπτωματικός έλεγχος περιλαμβάνει τακτικές απεικονιστικές εξετάσεις, συνήθως υπερηχοκαρδιογράφημα. Εάν ένα υπερηχογράφημα της καρδιάς δείξει μια διατεταμένη αορτή ή ένα ανεύρυσμα, μια άλλη απεικονιστική εξέταση διενεργείται συνήθως εντός 6-12 μηνών για παρακολούθηση της εξέλιξής του. Μπορεί επίσης να συστήσουμε γενετικό έλεγχο εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό ανευρυσμάτων αορτής, ιδιαίτερα εάν πρόκειται για γυναίκα η οποία σκέφτεται την εγκυμοσύνη.
Πρόληψη και θεραπεία
Η θεραπεία ενός ανευρύσματος θωρακικής αορτής εξαρτάται από την αιτία, το μέγεθος και το ρυθμό ανάπτυξης του ανευρύσματος. Η διατήρηση των αιμοφόρων αγγείων σε όσο το δυνατόν πιο υγιή επίπεδα είναι σημαντική για την πρόληψή του. Το τσιγάρο σαφώς και δεν είναι σύμμαχος, γι’ αυτό και συστήνεται η άμεση διακοπή του. Επιπλέον, αν και δεν υπάρχουν φάρμακα για την πρόληψη ενός αορτικού ανευρύσματος, ωστόσο μπορεί να χρησιμοποιηθούν φάρμακα για τη θεραπεία της υψηλής αρτηριακής πίεσης, της υψηλής χοληστερόλης και άλλων καταστάσεων που σχετίζονται με το ανεύρυσμα. Η σωστή διαχείριση μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο επιπλοκών του ανευρύσματος της θωρακικής αορτής.
Σε κάθε περίπτωση, λειτουργώντας στο πλαίσιο της σύγχρονης καρδιοχειρουργικής, στο τμήμα μας βρισκόμαστε πάντοτε σε ετοιμότητα έτσι ώστε να ανταποκριθούμε σε τακτικά ή επείγοντα, ανεπίπλεκτα ή επιπλεγμένα περιστατικά με ιδιαίτερη έμφαση στην ασφάλεια του ασθενούς, στην ομαλή διεξαγωγή της επέμβασης και στο μακροχρόνια καλό αποτέλεσμα αυτής.
* MD, PhD, FACS, Καρδιοχειρουργός, Mediterranean Hospital of Cyprus
